CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka, "CHP iktidarında engelli yurttaşlarımız hayatın içine katılacaktır. Engelli bireyi olan hiçbir ailenin gözü arkada kalmayacaktır. Engelli bireylerin onurlu, erişilebilir, eşit ve bağımsız yaşamı güçlü bir sosyal devlet anlayışı egemen olacaktır" dedi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla yazılı açıklama yaptı. Nazlıaka, şunları kaydetti:

"3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde, ülkemizde yaşayan milyonlarca engelli yurttaşın ve ailelerinin yıllardır görmezden gelinen sorunlarını bir kez daha yüksek sesle dile getiriyoruz. Türkiye’de engelliliğe dair en kapsamlı hane taraması verileri en son 2011 yılında açıklanmıştır. O tarihte nüfusun yüzde 12,6’sının fiziksel ya da zihinsel engele sahip olduğu tespit edilmişti. 14 yıldır güncellenmeyen bu veri dikkate alındığında, bugün en az 10 milyon engelli bireyi, aileleriyle birlikte 40 milyondan fazla yurttaşı, doğrudan ve dolaylı olarak etkilemektedir. Buna rağmen iktidar, engellilerin yaşam koşullarını iyileştirmek için gerekli bilimsel veriyi üretmemekte, politikaları 'sadaka kültürü' ile sınırlı tutmaktadır.

Ulusal Engelli Veri Sistemi’ne göre, Nisan 2023 itibarıyla kayıtlı engelli birey sayısı 2 milyon 511 bin 950’dir. Bugün engelli aylıkları 4 bin ila 6 bin TL bandındadır. Oysa yalnızca kasım ayı itibarıyla açlık sınırı 29 bin 828 TL, yoksulluk sınırı 97 bin 159 TL’dir. Bu tablo, engelli yurttaşlarımızın sistematik olarak yoksulluğa ve yalnızlığa itildiğinin somut kanıtıdır.

"İşitme ve ortopedik engellilerin ehliyetlerinin iptal edilmesi, bağımsız yaşama ağır bir müdahaledir"

İktidarın yıllardır sürdürdüğü yanlış politikalar, engelli bireylerin hayatını daha da zorlaştırmaktadır. Sağlık Kurulu Yönetmeliği’ndeki değişiklikler binlerce engellinin bakım hakkını ortadan kaldırdı. Yeni engelli emeklilik düzenlemeleri, sosyal güvenlik hakkını kullanmayı zorlaştırdı. SGK’nın protez, ortez, tekerlekli sandalye, işitme cihazı gibi ürünlerde fiyat güncellemesi yapmaması erişimi imkânsız hâle getirdi. İşitme ve ortopedik engellilerin ehliyetlerinin iptal edilmesi, bağımsız yaşama ağır bir müdahaledir.

"Haklar 'kâğıt üzerinde' kalmaktadır"

Kamuda Türk İşaret Dili Tercümanı kadrolarının yetersizliği, işitme engelli yurttaşları kamu hizmetlerinden mahrum bırakıyor. Hafif zihinsel engelli bireylerin ömür boyu eğitim hakkı fiilen engelleniyor. Engelli adına kayıtlı araçların aile bireyleri tarafından kullanılmasının yasaklanması aile birliğini zedeliyor. ÖTV muafiyetine getirilen kısıtlamalar kabul edilemez. Bu nedenle, biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak Anayasa Mahkemesi’ne başvurduk. Özetle bugün yürürlükte olan 5378 sayılı Engelliler Kanunu ve uluslararası sözleşmeler uygulanmadığı için, haklar 'kâğıt üzerinde' kalmaktadır.

"Yeni programımız, tüm yurttaşların eşit ve onurlu bir yaşam sürmesini temel alır"

39. Olağan Kurultayı'mızda onaylanan yeni programımız, tüm yurttaşların eşit ve onurlu bir yaşam sürmesini temel alır. Engelli yurttaşlarımız için yol haritamız hazırdır: Engelli aylıkları hesaplanırken aile geliri değil, engelli bireyin kendi geliri esas alınacaktır. Aylıklar insanca yaşam koşullarına uygun seviyeye çıkarılacaktır. Evde bakım desteği artırılacak; bakım veren kişiler sigorta ve emeklilik hakkına kavuşturulacaktır. Bakım ve rehabilitasyon merkezleri ülke çapında yaygınlaştırılacak ve hizmet kalitesi yükseltilecektir.

Ana okulundan itibaren ayrımcılıkla mücadele edilecek; kapsayıcı eğitim güçlendirilecektir. Gölge öğretmen uygulaması kadrolu biçimde yaygınlaştırılacaktır. Engelli bireylerin ömür boyu eğitim hakkı güvence altına alınacaktır. Yeni teknolojilerle eğitimde erişim sorunları ortadan kaldırılacaktır. Muayene ve katkı payları kaldırılacaktır. Ortez, protez ve benzeri yardımcı malzemeler ücretsiz sağlanacaktır. Engelli Sağlık Kurulu raporları uluslararası standartlara göre düzenlenecektir. Engelli verileri düzenli olarak güncellenip kamuoyuyla paylaşılacaktır.

"Engelliliği önlemeye yönelik bilimsel programlar etkin biçimde uygulanacak"

Kamu ve özel sektörde engelli kotası tam olarak doldurulacak ve sıkı şekilde denetlenecektir. Engelli bireylerin kendi mesleklerini icra etmeleri güvence altına alınacaktır. Mesleki eğitim ve iş uyum programları güçlendirilecektir. Kamu ve siyasette engelli bireylerin temsili artırılacaktır. Ulusal Erişilebilirlik Eylem Planı hayata geçirilecek; kentler, ulaşım, altyapı ve dijital hizmetler erişilebilir kılınacaktır. Engelli bireylerin kültür, sanat ve spor alanlarına erişimi teşvik edilecektir. Engelli, yaşlı ve kırılgan grupların sağlığa ve sosyal hizmetlere erişimi kolaylaştırılacaktır. Otizm, Alzheimer, yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezleri yaygınlaştırılacaktır. Engelli gençlerin kamusal hayata eşit katılımı garanti altına alınacaktır. Engelliliği önlemeye yönelik bilimsel programlar etkin biçimde uygulanacaktır.

"Sosyal devlet ilkesinin tüm yönleriyle hayat bulduğu bir düzeni savunuyoruz"

AKP iktidarının engellileri yalnızca belirli günlerde hatırlayan, 'yanınızdayız' söylemiyle sınırlı kalan yaklaşımının aksine; Cumhuriyet Halk Partisi olarak engelli haklarını bir lütuf değil, sosyal devletin yerine getirmek zorunda olduğu anayasal bir yükümlülük olarak görüyoruz. Engelli yurttaşlarımızın sorunlarını seçim dönemlerinde gündeme getiren anlayışı reddediyor; bu ülkenin hiçbir yurttaşının kaderine terk edilmediği, sosyal devlet ilkesinin tüm yönleriyle hayat bulduğu bir düzeni savunuyoruz.

Biz, engelli bireylerin eşit yurttaşlar olarak özgürce, güvenle ve onurla yaşayabileceği bir Türkiye’yi kurmakta kararlıyız. İlk seçimlerden sonra açıkladığımız yol haritasını hızla hayata geçirecek; yıllardır ötelenen hakları tek tek teslim edeceğiz.

CHP iktidarında engelli yurttaşlarımız hayatın içine katılacaktır. Engelli bireyi olan hiçbir ailenin gözü arkada kalmayacaktır. Engelli bireylerin onurlu, erişilebilir, eşit ve bağımsız yaşamı güçlü bir sosyal devlet anlayışı egemen olacaktır."